OYUNCU ÜZERİNE DÜŞÜNCE KIRINTILARI - PROF. DR. ÖZDEMİR NUTKU

Oyuncunun kendi yapısı içinde bir doğurganlığı vardır; o dıştan bir karışma olmadığı sürece dikkatli, kendine güvenli ve özgürdür, anlatımındaki olanakları sonuna dek kullanma yeteneği de vardır. Bu özgürlük onu yalnızca oyuncu olma katına değil, aynı zamanda insan olma aşamasına eriştirecek kendini varetme olanağına da kavuşturur. 

Yeni oyuncu gördüğü olayların karmaşıklığını, çelişkili durumlarını yorumlayıp bunları anlatmaya çalışmalıdır. Acıda, eğlencede bulunan umutsuzluğu, dehşeti içinde göstermek zorundadır. Oyuncu da bunları anlamak zorundadır. Anlamak zorundadır derken, görmek ve yorumlamak zorunda olduğunu belirtmek istiyorum. Ama yalnızca yorumlamak, eleştirmek ve sonra bunları halının altına süpürmek de olmaz. Oyuncu gördüklerinin tümünü hareketleriyle göze görünür hale getirebilmelidir.

Gözlenen ve izlenen olayları, durumları ve düşünceleri göze görünür aşamaya çıkartmak oyuncunun temel işidir; oyuncunun temel stratejisi de bu olmalıdır. Bunun için de, oyunculuk eğitiminde sorunlar, temalar ve araştırmalar daha çok denenmekle ortaya çıkarılmalıdır. Tartışmalar aza indirilmelidir. Doğaçtan çalışma bu deneylerde vurgulanacak noktalar olmalıdır. Öyleyse, oyuncuyu yeni denemelere sokmadan önce, yönelimini kesin olarak saptamalıyız.

Yeni oyuncunun eğitiminden amaç, ona yalnızca bir şeyler öğretmek değil, onun kendi organizmasını tanımasını ve bu yoldan kendi yapısına uygun bir yaratma gücü edinmesini sağlamaktır. Sonuçta bu oyuncuyu özgürlüğe eriştirecektir. Oyuncu eğitiminin ayrı düşünülemeyecek bir özelliği de, oyuncular arası ilişkide bilinçli ve sorumlu bir hava yaratmak olmalıdır. Karakterlerin birbirleriyle olan, birbirini tamamlayan ilişkilerinde gerekli uyumu yaratmak zorunludur.

Bence yeni oyunculuk eğitiminde en önemli noktalardan biri de, oyuncu olarak yetiştirilecek olan gencin hümanist açıdan duyarlılığı edinmesini sağlamaktır. Ancak bununla gencin kafası edebiyat bilgisi ya da tiyatro tarihinin ayrıntısı ile yığılsın demek istemiyorum. Şimdiki eğitimdeki yığma yerine, oyuncu adayı hümanist açıdan gerçekleştirilecek bir eğitimle dünya kültürünün en etkili ve önemli olaylarına karşı duyarlılık kazanacak yetiye ve bilince ulaştırılmalıdır. Çünkü bu yetiyi ve bilinci edinmiş olan oyuncu, kendini bekleyen tehlikeleri daha çabuk sezecek ve çalışmalarını, giderek bir oyundaki yorumunu daha kolayca çözümleyecektir. Bu bir dünya görüşü edinmenin ilk aşamasıdır.

Özdemir Nutku